Logo
Facebook
Instagram
LinkedIn

Kategorie stadionów lekkoatletycznych

Najważniejsze imprezy lekkoatletyczne, ale również te niższej rangi muszą być organizowane w odpowiednich warunkach. Podstawowym elementem takich sportowych wydarzeń jest stadion.

Kategorie stadionów lekkoatletycznych

Najważniejsze imprezy lekkoatletyczne, ale również te niższej rangi muszą być organizowane w odpowiednich warunkach. Podstawowym elementem takich sportowych wydarzeń jest stadion. Polski Związek Lekkiej Atletyki i World Athletics czyli Światowa Lekkoatletyka (dawniej Międzynarodowe Stowarzyszenie Federacji Lekkoatletycznych, IAAF ang. International Association of Athletics Federations), chcąc zagwarantować uczestnikom zawodów oraz kibicom bezpieczeństwo ustaliły wymagania, jakie muszą być spełnione podczas budowy takich obiektów jak stadiony, na których mają odbywać się różnego rodzaju zawody – od igrzysk olimpijskich przez międzynarodowe mityngi po powiatowe rozgrywki. Dlatego też stadiony lekkoatletyczne rozróżnia się pod kątem kategorii od I do VII.

Czego dotyczą wymagania stadionów lekkoatletycznych?

Przyznanie stadionowi danej kategorii determinowane jest m.in. wyposażeniem obiektu w urządzenia lekkoatletyczne, jak są te urządzenia zlokalizowane, pod kątem bezpieczeństwa zarówno dla zawodników, sędziów, jak i publiczności. Liczy się więc to, w jakie sprzęty zawodnicze i sędziowskie jest stadion wyposażony, a także jakie jest zaplecze, z którego mogą korzystać zawodnicy do rozgrzewki. Nie bez znaczenia pozostaje ilość pomieszczeń pomocniczych, a także liczba miejsc do dyspozycji kibiców. Warto nadmienić, że Komisja Obiektów i Urządzeń (KOiU) PZLA informuje, że kategorie I i II przyznawane są przez Światową Lekkoatletykę (World Athletics) stadionom lekkoatletycznym, na których mają się odbywać zawody rangi międzynarodowej. Natomiast pozostałe stadiony i obiekty lekkoatletyczne otrzymują kategorie od III do VII i tu stosowane są kryteria KOiU z uwzględnieniem wymagań World Athletics.

Stadiony kategorii I i II – jakie wymagania muszą spełniać?

Niezależnie od ostatecznie przyznanej klasyfikacji stadiony oceniane są pod kątem urządzeń, w jakie są one wyposażone. Pomiędzy stadionami kategorii I i II nie ma szczególnie dużych różnic jeśli chodzi o stawiane przed nimi wymagania. Bieżnie muszą być okrężne na 400 m z ośmioma torami. Jedynie rów z wodą do biegów z przeszkodami w kategorii I musi być usytuowany na zewnątrz bieżni, a w kategorii II może znajdować się na zewnątrz lub wewnątrz. Jeśli chodzi o konkurencje skoków wzwyż i o tyczce to obie kategorie stadionów muszą spełniać dokładnie te same wymogi, jakie stawiane są przez Światową Lekkoatletykę. Natomiast w przypadku skoku w dal czy trójskoku stadion kategorii I musi mieć podwójny rozbieg (kat. II pojedynczy).
Zarówno stadiony kategorii I, jak i II muszą spełniać te same wymogi w takich dyscyplinach jak pchnięcie kulą, rzut dyskiem oraz młotem, a także oszczepem. Różnice zauważalne są w strefach przeznaczonych do rozgrzewki. W przypadku najwyższej klasy stadionu udostępniona bieżnia musi mieć 400 m, II kategoria stadionów może udostępniać bieżnię połowę krótszą i z mniejszą ilością torów. By stadion mógł otrzymać kategorię I musi udostępniać też 2 rzutnie do pchnięcia kulą w strefie rozgrzewkowej, natomiast II kategoria obiektów tylko jedną.

Najistotniejszą różnicą wydaje się ta związana z ilością miejsc na widowni. Stadion, na którym mogą rozgrywać się zawody rangi olimpijskiej musi przyjąć co najmniej 10000 kibiców, z czego 5000 pod zadaszeniem, musi też posiadać sekcję VIP. Od stadionu kategorii II, na którym mogą rozgrywać się mistrzostwa Europy lub krajowe wymaga się jedynie przyjęcia co najmniej 5000 tys. widzów.

Stadiony kategorii III – VII – jakie wymagania muszą spełniać?

Stadiony z tej grupy znacznie wyraźniej się od siebie różnią. Wprawdzie bieżnia dla kategorii od III do V musi mieć 400 m, to liczba torów odpowiednio wynosi 8, 6 i 4. Mogą mieć one także różne nawierzchnie. Stadiony najniższej kategorii mogą mieć bieżnie krótsze – 333 m lub 300 m z 4 torami.
Nie ma dużych rozbieżności pomiędzy kategoriami III i V także w wyposażeniu stadionów w urządzenia do skoków wzwyż, skoków o tyczce, a także skoku w dal czy trójskoku. Natomiast stadiony niższych kategorii muszą mieć co najmniej dwa dodatkowe urządzenia do konkurencji technicznych. Przykładowo może to być skok wzwyż i rzutnia do pchnięcia kulą.
Powyższe wymagania dotyczą wyposażenia obiektu, oprócz których muszą być spełnione również wymagania dotyczące nawierzchni z jakich wykonane są bieżnie lekkoatletyczne dla poszczególnych kategorii. Dlatego tak istotne przy projektowaniu profesjonalnego stadionu jest określenie typu nawierzchni, który ma wpływ na kategoryzację obiektu.

Polski Związek Lekkiej Atletyki stosuje poniższy podział:

− prefabrykowane nawierzchnie kauczukowe – „Prefabricated”
− nawierzchnie poliuretanowe z pełnego poliuretanu – „Full PUR” z wypełnieniem EPDM z produkcji pierwotnej
− nawierzchnie poliuretanowe z pełnego poliuretanu – „Full PUR” z innym wypełnieniem niż EPDM z produkcji pierwotnej
− nawierzchnie poliuretanowe typu sandwich – „Sandwich”
− nawierzchnie poliuretanowe typu natryskowego – „Spray Coat”
− nawierzchnia uzyskana przy zastosowaniu metody „retoping”

Wszystkie obiekty ubiegające się o dopuszczenie do rozgrywania oficjalnych zawodów powinny mieć na uwadze poniższe wytyczne doboru odpowiedniego systemu:

Stadiony kategorii I, II, III, IVA, VA, VIA i VIIA

– nawierzchnie poliuretanowe z pełnego poliuretanu ( Full PUR) z wypełnieniem EPDM

– prefabrykowane nawierzchnie kauczukowe

Stadiony kategorii IVB, VB, VIB i VIIB

– nawierzchnie poliuretanowe z pełnego poliuretanu (Full PUR) z innym wypełnieniem niż EPDM

– nawierzchnie poliuretanowe typu Sandwich

Stadiony kategorii VB, VIB i VIIB

– nawierzchnie poliuretanowe typu natryskowego

Nawierzchnie te muszą spełniać wymogi World Athletics dotyczące parametrów technicznych takich jak: grubość, amortyzacja, wskaźnik odkształcenia pionowego, współczynnik tarcia, wytrzymałość na rozciąganie i wydłużenie podczas zerwania, muszą posiadać szereg dokumentów i raportów z badań potwierdzających te właściwości a wyżej wymienione parametry techniczne muszą być potwierdzone certyfikatem WA (Product Certificate) jak również spełniać wymogi PZLA .

System certyfikowania obiektów lekkoatletycznych ustalony przez WA oprócz kategoryzacji, przewiduje wydawanie dla stadionów certyfikatów 1 i 2 klasy (CLASS 1 Athletic Facility Certificate, CLASS 2 Athletic Facility Certificate). Posiadanie tego rodzaju certyfikatu jest obligatoryjne przy ubieganiu się o przyznanie organizacji międzynarodowych zawodów.
Niniejsze wytyczne zapewniają, iż obiekt jest wykonany na najwyższym poziomie i dostosowany do norm światowych. Wszystkie zalecenia odnośnie nawierzchni i dokumentów jakie musi ona spełniać zgodnie z World Athletics znajdują się w podręczniku WA „Track and Field Facilities Manual”.

Dokładne tabele z wymaganiami dotyczącymi stadionów lekkoatletycznych, zakresu urządzeń oraz wymaganej nawierzchni zostały określone i zatwierdzone przez Polski Związek Lekkiej Atletyki w dokumentach „Kategorie Stadionów” i „Nawierzchnie syntetyczne – wymagania PZLA”.